Rozwód bez orzekania o winie, określany też często jako rozwód za porozumieniem stron, ma swoje wady i zalety, chyba mimo wszystko tych zalet jest więcej, aczkolwiek każdy powinien przed złożeniem pozwu zastanowić się co będzie dla niego najlepsze. To nad czym małżonek powinien się zastanowić składając pozew o rozwód bez orzekania o winie, to kwestia tego, czy jest świadomy tego, że takie orzeczenie może mu w przyszłości zamknąć drogę do uzyskania alimentów od byłego małżonka, gdyby jego sytuacja życiowa się w znacznym stopniu pogorszyła. Ważne jest również, zwrócenie na pewne kwestie związane z brakiem orzeczenia winy pod kątem tego, czy zamierzamy prowadzić postępowanie o stwierdzenie nieważności małżeństwa przed sądem kościelnym.
Zalety rozwodu bez orzekania o winie. Szybkość procesu i jego niskie koszty
Odnośnie zalet, jest to oczywiście najszybsza forma postępowania, które powinno się zakończyć na pierwszej, najpóźniej drugiej rozprawie, jeśli więc przy rozwodzie zależy nam na czasie, to jest to rozwód bez orzekania o winie jest najwłaściwszą formą. Inną zaletą jest na pewno fakt, iż taka forma rozwodu nie prowadzi najczęściej do zaostrzenia konfliktu, który często istnieje pomiędzy małżonkami. Kwestią sporną będzie tu najczęściej jedynie wysokość alimentów żądanych przez małżonka na dziecko, co na pewno jest łatwiejsze do przełknięcia, niż żądanie przez małżonka orzeczenia winy w rozpadzie małżeństwa.
Innym pozytywem jest na pewno kwestia płatności, bowiem choć tak jak w przypadku, gdy składamy pozew z orzekaniem o winie płacimy opłatę sądową 600 zł, to w przypadku zgodnego rozstania małżonków za porozumieniem stron sąd zwróci nam kwotę 300 zł, zaś współmałżonek będzie zobowiązany zwrócić nam kwotę 150 zł.
Kolejną ważną kwestią jest kwestia świadków, dla wielu osób, jest to sprawa stresująca, nie chcą bowiem „ciągać ludzi po sądach”. W moim przekonaniu warto jednak powołać jednego świadka, gdy mamy z małżeństwa małoletnie dziecko. Sąd niekiedy ograniczy się do przesłuchania tego świadka na okoliczność sytuacji opiekuńczo – wychowawczej dziecka dzięki czemu nie będzie konieczności badania sytuacji dziecka bezpośrednio przez określone instytucje.
Rozwód bez orzekania o winie a kwestia alimentów
Skoro więc rozwód bez orzekania o winie jest tak popularnym sposobem rozwiązania małżeństwa jakie mogą być jego wady. W pierwszej kolejności na pewno trzeba wskazać ograniczone skutki alimentacyjne. Jeżeli rozwód będzie orzeczony bez orzekania o winie, to małżonek, który znalazłby się w przyszłości w niedostatku, nie mógłby żądać orzeczenia na jego rzecz alimentów od byłego małżonka.
Małżonkowie raczej rzadko korzystają z tego prawa i najczęściej chcą zerwania wszelkich relacji finansowych ze współmałżonkiem po rozwodzie, no ale trzeba mieć na uwadze, że jeżeli zakładamy możliwość, że moglibyśmy w niedostatku chcieć skorzystać z pomocy małżonka, co do którego została orzeczona wina w rozpadzie małżeństwa, to warto zastanowić się, czy na pewno chcemy iść tą dużo szybszą drogą jaką jest rozwód bez orzekania o winie.
Dowodowy wpływ rozwodu cywilnego na kościelne stwierdzenie nieważności małżeństwa
Inną ważną kwestią, z którą się często spotykam, są pewne trudności, które mogą powstać w przypadku, gdybyśmy się starali wszcząć po rozwodzie proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego (błędnie nazywanego rozwodem kościelnym lub unieważnieniem małżeństwa). Rozwód z orzekaniem o winie to postępowanie, w którym można przeprowadzić wiele dowodów, które mogą nam również służyć w postępowaniu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Można wykorzystać opinie kuratora o sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka, w której często charakteryzuje on również rodziców dziecka, można wykorzystać protokoły z zeznań świadków zeznających w postępowaniu, którzy do sądu cywilnego mają obowiązek się stawić, zaś w przed sąd kościelny już niekoniecznie. Niekiedy ważnym dowodem jest również samo uzasadnienie wyroku, jeśli takie zostało sporządzone, gdyż sąd kościelny chętnie korzysta z ustaleń, które poczynił sąd cywilny w sprawie rozwodowej. Sam lubię prowadzić sprawy, które wpierw dotyczą rozwodu cywilnego, a następnie stwierdzenia nieważności małżeństwa, gdyż jestem w stanie czasem podpytać świadka, o sprawy, które ważne dla procesu rozwodowego będą również ważne w procesie przed sądem kościelnym. Pod tym względem warto więc się zastanowić, czy chcemy mieć szybki rozwód, czy bardziej gruntownie przeprowadzony pod kątem dowodowym, co może nam się przydać w postępowaniu kościelnym.
Osoby, którym pomagam pamiętają najczęściej, że rozprawa o rozwód bez orzekania o winie potoczyła się bardzo szybko, najczęściej bowiem trwała 10-30 minut (moja najszybsza sprawa o rozwód bez orzekania o winie trwała 5 min 45 sekund, według zapisku pozyskanego z elektronicznego protokołu). Jest to zaleta, zaś w czasie przesłuchania powinniśmy sądowi wskazać, dlaczego uważamy, że nasze małżeństwo się rozpadło i dlaczego nie da się go już uratować. Zauważyłem, że strony nie lubią o tym mówić i często powołują się na różnicę charakterów. Osobiście uważam, że warto jest jednak wskazać prawdziwe przyczyny, czy to zdradę współmałżonka, czy brak dbania o rodzinę, czy problem z alkoholem, małżonkowi nie zrobimy myślę tym jakiejś wielkiej przykrości, zaś nie wszyscy sędziowie lubią, gdy się przytacza ten bardzo częsty argument o niezgodności charakterów.
Tak więc to, czy chcemy iść szybszą drogą, jaką jest rozwód bez orzekania o winie, czy też, chcemy rozwodu z orzekaniem o winie jest sprawą bardzo indywidualną, na pewno jednak warto przemyśleć przed złożeniem pozwu wszelkie za i przeciw. Pamiętajmy jednak, że już po złożeniu pozwu zawsze możemy zmienić naszą decyzję procesową, toteż nie jest tak, iż raz podjętych decyzji w kwestii orzekania lub nie o winie, nie da się już odkręcić.