Problem z alkoholem często jest częstą przyczyną rozwodów pomiędzy małżonkami. Najczęściej małżonkowie jednak decydują się na rozwód bez orzekania o winie, gdyż nie chcą omawiać tego problemu na forum publicznym przed sądem, bądź wracać do przykrych spraw z tym związanych. Najczęściej wtedy można się spotkać z powództwami, gdzie pokrzywdzony małżonek pisze o niezgodności charakterów pomiędzy rozwodzącymi się stronami. Jest to oczywiście jedna z dróg, by rozstać się z małżonkiem, choć trzeba pamiętać, że alkoholizm często jest zawinioną przyczyną rozpadu małżeństwa, a rozwód z powodu alkoholizmu może się skończyć orzeczeniem o winie.
Rozważenia przed podjęciem decyzji o rozwodzie
Oczywiście trzeba wyważyć co jest dla nas najlepsze, rozwód bez orzekania o winie jest na pewno szybszym postępowaniem, które wiele osób wybiera, by zwyczajnie jak najszybciej mieć rozwód z alkoholikiem za sobą. Jednakże często małżonek pragnie poprzez uzyskanie wyroku rozwodowego z orzeczeniem o winie uzyskać sprawiedliwość i ukazać współmałżonkowie, że rozwód nastąpił właśnie z jego winy, z powodu jego uzależnienia.
Skutki alkoholizmu w małżeństwie
Alkoholizm często połączony jest z przemocą psychiczną, polegającą na obrażaniu współmałżonka, brakiem okazywania szacunku, wpędzaniem go w depresję, poniżaniem. Niekiedy też skutkuje on zaniedbywaniem dzieci w małżeństwie, stosowaniem wobec nich przemocy słownej, czasem też fizycznej. Może również negatywnie odbijać się na pracy współmałżonka gdy ten do niej nie przychodzi lub zwyczajnie z powodu picia alkoholu w pracy jest zwalniany. Alkohol niekiedy także powoduje agresję wobec współmałżonka, często również przemoc fizyczną, w skrajnych przypadkach dochodzi nawet do gwałtów. Wszystkie te okoliczności skutkują tym, iż pokrzywdzony małżonek może starać się o uzyskanie rozwodu z orzekaniem o winie.
Zbieranie dowodów w procesie rozwodowym
Jeśli chodzi o dowody, które mogą być przydatne w czasie takiego postępowania (pamiętajmy, że jeżeli małżonek się nie przyzna do winy, to będziemy musieli tą winę udowodnić przed sądem), najpowszechniej wykorzystywaną formą dowodów są dowody z zeznań świadków. Starajmy się wybrać takich świadków, którzy naocznie widzieli problem alkoholowy naszego współmałżonka. Niech to będą najlepiej osoby, które nie znają problemu z naszych zwierzeń i rozmów z nami, tylko którzy widzieli negatywne traktowanie nas przez współmałżonka, niech to będą osoby, które często widziały ten problem. Inny pomysł dowodowy przy rozwodzie z alkoholikiem, to na pewno różnego rodzaju nagrania rozmów z nim, kłótni. Jeśli sprawa była kierowana do MOPS-u, jeśli była zakładana niebieska karta, również można domagać się, by została w procesie wykorzystana dokumentacja związana z tymi instytucjami. Warto również napisać do sądu o wszystkich przypadkach spraw sądowych, które mieliśmy ze współmałżonkiem, przykładowo o ograniczenie władzy rodzicielskiej, może poprzednie postępowanie o rozwód, które skończyło się cofnięciem powództwa, może prowadzone było postępowanie o alimenty. Często sąd może dzięki temu posiłkować się ustaleniami innego sądu, który również badał problem alkoholizmu u małżonka.
Korzyści z rozwodu z orzekaniem o winie
Rozwód z powodu alkoholizmu, gdy chcemy dowieść winę małżonka, prócz niekiedy moralnej satysfakcji z powodu uzyskania swego rodzaju sprawiedliwości, niesie za sobą również określone korzyści. Pamiętajmy, że w przypadku rozwodu z małżonkiem, który jest wyłącznie winny rozpadu naszego małżeństwa, zawsze możemy starać się o alimenty, gdyby nasza sytuacja materialna po rozwodzie się pogorszyła. Jest to zawsze pewna forma zadośćuczynienia, o którą możemy walczyć i która może się przydać, gdy będziemy rozpoczynać nowe życie.
Wpływ na postępowanie kościelne o stwierdzenie nieważności małżeństwa
Udowodnienie winy małżonka alkoholika może być również istotne w sytuacji, gdy chcemy się później starać o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Często w praktyce postępowań o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego doradzam, by strony zrobiły zdjęcia akt, zwłaszcza tych dokumentów, które wprost wskazują na problem alkoholowy małżonka. Jest to często ważny dowód dla sądu kościelnego i często przybliża nas do uzyskania i na tym polu korzystnego wyroku. Trzeba pamiętać, że rozwód bez orzekania o winie nie będzie wpływał negatywnie na sam proces kościelny, aczkolwiek ważne jest, by mieć świadomość tego, że rozwód bez orzekania o winie, jest formalizmem, który zostawi nas bez żadnych dowodów, które pomogłyby wykazać w procesie kościelnym winę małżonka alkoholika. Z kolei postępowania, w którym dowodzimy winy małżonka może nam pomóc uzyskać pewne dowody (przykładowo zeznania świadków, opinie kuratorskie), które w znacznym stopniu mogą polepszyć naszą sytuację procesową w procesie kościelnym. Trzeba na pewno wyważyć wszystkie za i przeciw, pamiętajmy również o tym, że jeżeli w postępowaniu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego chcemy uzyskać stwierdzenie nieważności argumentując, że małżonek miał problem z alkoholem, który znacząco przyczynił się do rozpadu małżeństwa, musimy wykazać, iż ten problem istniał – w większym lub mniejszym stopniu – również przed małżeństwem kościelnym. Toteż na nic zda nam się najlepszy materiał dowodowy uzyskany w postępowaniu cywilnym, jeśli uzależnienie małżonka zaczęło się powiedzmy w drugim lub trzecim roku małżeństwa, a wcześniej małżeństwo układało się stronom w sposób bardzo dobry.
Na pewno jednak warto niekiedy postarać się o udowodnienie winy małżonka, gdyż często widzę, że małżonkowie po orzeczeniu rozwodu bez orzekania o winie, którzy tak naprawdę byli winni rozpadowi małżeństwa, potem tak sobie „układają w głowie” całą sytuację rodzinną, że wręcz obwiniają małżonka niewinnego o to, że ich związek się rozpadł. Może czasem, to iż sąd – organ państwowy – wskaże małżonkowi, że to jego postępowanie, jego alkoholizm doprowadziły do rozpadu małżeństwa, pozwoli mu pomyśleć nad samym sobą i zmienić w jakiś sposób swoje życie.